Foto: Pixabay
‘Nog niet eerder zo warm geweest op 25 februari!’ koppen de nieuwsmedia. Het wordt gebracht als een prestatie, maar het lijkt ons te overkomen. We zitten verbaasd in een heerlijk lentezonnetje en realiseren ons tegelijk dat we daar eigenlijk niet blij mee moeten zijn. De klimaatverandering, waar ook jij en ik iets aan kunnen doen, dient zich opnieuw aan.
Ongelooflijk, wat zit die natuur toch mooi in elkaar! De radar van vleermuizen zorgt ervoor dat ze in grote getale dicht om elkaar heen vliegen en niet botsen. Spreeuwen voelen elkaar zodanig aan dat zij samen in grote zwermende wolken in het plotselinge zwenken lijken op één organisme. Ecosystemen functioneren met prachtig afgestemde voedselketens, waarin alles zich beweegt in kringlopen die zichzelf in stand houden. Afval bestaat niet en niets gaat verloren. Een perfect evenwicht. Je voelt ’m al aankomen, de alom bekende uitsmijter: Totdat wij verderfelijke wezens, met onze grote hersenen en de bijbehorende illusie alwetend te zijn, onze intrede deden en met name sinds de industriële revolutie de boel vernacheld hebben. Maar zo is het wel.
De klimaatsceptici waaronder Trump en ‘onze eigen narcistische Baudet’ kunnen nog zoveel beweren, maar ze hebben helaas geen gelijk. Uit talloze onderzoeken blijkt dat wij mensen veroorzaker zijn van de snel stijgende hoeveelheid CO₂ in de lucht. We hadden vijftig jaar geleden al moeten beginnen met klimaatspijbelen! Maar toen waren we nog bezig met de anti-atoomraketten demonstraties. We kunnen onze eigen ontwikkeling niet bijbenen en lopen achter. En nu bazuinen de weermannen rond: ‘Het is nog nooit eerder in de geschiedenis zo warm geweest als vandaag, 25 februari 2019!’, alsof het om een prestatie gaat! Mijn kinderen groeien op in een wereld met een altijd aanwezige latente dreiging. Een collectief gevoel van onderhuids onbehagen is het deel van de nieuwe generaties. Nou zijn die er altijd geweest, in de vorm van armoede, oorlogen en conflicten, maar dit is een dreiging die ons allen treft en ogenschijnlijk oncontroleerbaar is. De beer is los.
Kunnen de baby’s van nu zich ontwikkelen en ontplooien in de veiligheid waarmee ik volwassen geworden ben? Als ik kijk naar m’n neefje van twee en nichtje van zeven wel. Maar veel meer dan ik een halve eeuw geleden, worden tieners van nu geconfronteerd met de gevolgen van de laksheid van voorgaande generaties. Helemaal in minder rijke werelddelen buiten Europa, waar de voor het overgrote deel door het Westen veroorzaakte klimaatproblemen een directe dreiging vormen voor de bevolking.
Het is twee voor twaalf, nog niet te laat. Laten we zó handelen, zó besluiten en zó kiezen dat we onze kinderen ademruimte geven. Door te nemen wat we nodig hebben, en niet meer dan dat. Laten we ons gaan gedragen als de natuur die we in wezen zijn. En ons hersenvolume inzetten om het ‘eten-en-gegeten-worden-element’ in ons – dat ook natuur is – te boven te komen en te gaan handelen in het algemeen belang. Laten we verschuiven van ego naar eco. Niet alleen de biomimicry wetenschappers die leren van de natuur om onze problemen op te lossen, maar jij en ik vandaag. Want ook wij hebben invloed.
